Skip to main content

आ.व. २०६९/०७० को बिशेष बजेट (पुर्ण पाठ)


बजेट

cfb/0fLo cfdfa'af, lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·       g]kfn olta]nf ;ft bzsb]lvsf] /fhgLlts ptf/r9fj, bz jif]{ hgo'4, pGgfO; lbg] ;+o'Qm hgcfGbf]ng, t/fO{ dw]z cfGbf]ng / cflbjf;L, hghflt, dlxnf, blnt, d'l:nd nufot wfld{s cNk;+Vos tyf ljleGg hg;d'bfosf] cfGbf]ngn]] :yflkt u/]sf pknlAwx?nfO{ ;+:yfut ug]{ P]ltxfl;s If0fdf 5 . of] laGb';Dd cfOk'Ubf xfdLn] s}of}+ cK7\Øf/fx? kf/ u/]sf 5f}+ . /fhgLlts bnx? Ps x'Fbf hgtfsf] laho ePsf] 5 eg] ljeflht x'Fbf /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{s kl/jt{g / ljsf;sf] ult ;':t x'g] u/]sf] 5 . To;}n] hgtfsf] alnbfgLk"0f{ ;+3if{af6 k|fKt pknlAwx?nfO{ ;+:yfut ug{ ;xdtLo /fhgLlt afx]s csf]{ ljsNk 5}g . of] If0fdf d ;+3Lotf, wd{ lg/k]Iftf / nf]stflGqs u0ftGq :yfkgf ug]{ dxfg ;+3if{df hLjg cfx'tL ug]{ ;Dk"0f{ 1ft c1ft zxLbx?k|lt xflb{s >4fGhnL JoQm ub{5' . a]kQf of]4f tyf 3fOt]x?k|lt ;Ddfg JoQm ub{5' .

·       efjL ;+ljwfgsf cGtj{:t'af/] cfd ;xdlt gh'6]kl5 ;+ljwfg gaGb} ;+ljwfg ;ef–Joj:yflksf ;+;bsf] @)^( h]i7 !$ ut] sfo{sfn ;dfKt x'g k'Uof] . To;n] ubf{ cfly{s jif{ @)^(÷&) sf] g]kfn ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmd Pj+ cfo / Joosf] ljj/0f ;Ddflgt Joj:yflksf ;+;b ;dIf k]z ug{af6 al~rt x'g] cj:yf l;h{gf eof] . Joj:yflksf ;+;b x'Fbf ;d]t cWofb]zaf6 ah]6 NofOPsf] ghL/ gePsf] xf]Og . clxn] t emg cWofb]zaf6 k"0f{ ah]6 Nofpg'sf] ljsNk lyPg . t/ lgjf{rg 3f]if0ff eO;s]sf] / ;+;b gePsf] cj:yfdf ah]6s} sf/0f /fhgLlts åGånfO{ a9fpg] kIfdf ;/sf/ 5}g . ;/sf/ ah]6nfO{ /fhgLlts ;+jfb / ;xdltsf] nflu k|:yfg laGb' agfpg rfxG5 . o;nfO{ ;/sf/sf] sdhf]/L eGbf klg ;bf;otf / b]zk|ltsf] pQ/bfloTjsf] ?kdf a'lemlbg d ;a} kIf;Fu cg'/f]w ub{5' / oxL laGb'df 6]s]/ cfd /fhgLlts ;xdltsf nflu lqmofzLn x'g ;a}df cg'/f]w ub{5' . of] ljz]if kl/l:yltdf


·       dlGqkl/ifb\sf] l;kmfl/zdf ;DdfggLo /fi6«kltHo"af6 g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg, @)^# sf] wf/f ** adf]lhd æ;]jf / sfo{x?sf] nflu ;l~rt sf]ifaf6 /sd lemSg] / vr{ ug]{ clwsf/sf] Joj:yf ug]{ cWofb]z, @)^(Æ hf/L ePsf] 5 . ;f] cWofb]zn] u/]sf d'Vo d'Vo Joj:yfx? ;fj{hlgs hfgsf/Lsf nflu k|:t't ub}{5' .
·       /fhgLlts ;xdlt h'6]sf] eP k"0f{ ah]6df ;/sf/n] juL{o, hftLo, n}lËs, If]qLo nufotsf cfwf/df ;dGoflos 9+un] ljz]if sfo{qmdx? NofpFb} lyof] . o; cGtu{t blnt 5fq5fqfx?sf] nflu pRr lzIff;Dd lgMz'Ns / ljz]if eQfsf] Joj:yf, cflbjf;L, hghflt tyf dw]zLsf] ;f+:s[lts / eflifs pTyfgsf] nflu j]Un} ax';f+:s[lts k|lti7fg, 5f]/LnfO{ c+zsf] k|Tofe"lt, 5fqfx?nfO{ cWoogsf] nflu k|f]T;fxg eQf, hgtf k]G;g sfo{qmd / ;a} g]kfnLsf] :jf:Yo aLdf, s0ff{nL nufot pk]lIft / åGå k|efljt ju{sf] nflu 7f]; sfo{qmdx?sf] Joj:yf ul/Psf] lyof] . a]/f]huf/nfO{ jif{df slDtdf ;o lbgsf] /f]huf/L ;'lglZrttfsf] sfo{qmd sfof{Gjogdf Nofpg nfluPsf] lyof] . pBf]uL Joj;foLx?nfO{ nufgLsf] jftfj/0f l;h{gf ug{ /fxt / pTk|]/0ffsf] Kofs]h ah]6df ;dfj]z lyof] . t/ /fhgLlts ;xdltsf] vf]hLsf nflu ;/sf/n] Tofu ug'{ k/\of] / oL nufotsf sfo{qmd Nofpg ;lsPg . /fhgLlts ;xdlt h'6]kl5 efjL k"0f{ ah]6df o:tf sfo{qmd Nofpg] k|ltj4tf JoQm ub{5' .
·       ;/sf/L, lghL / ;xsf/L If]qsf] ;xsfo{af6 cy{tGqdf cfd'n kl/jt{g Nofpg ;lsG5 eGg] d]/f] k"0f{ ljZjf; 5 . k"0f{ ah]6ljgf o;sf] k|i6 vfsf ;Dej lyPg . To;sf nflu d}n] ;DdfggLo /fi6«kltHo", k"j{ k|wfgdGqLHo"x?, k"j{ cy{dGqLHo"x?, /fhgLlts bnsf g]tfx?, pBf]uL Joj;foL / cfly{s If]q;Fu ;/f]sf/ /fVg] ;a} ;+u ;3g ;Dafb u/F] . cfly{s ;d[l4sf nflu ;dod} k"0f{ ah]6 Nofpg] ;xdlt h'6fpg d cfb/0fLo g]tfx?sf] 3/b}nf] ;Dd k'Fu] . t/ ah]6nfO{ g} /fhgLlts åGåsf] k/LIff agfOPkl5 lhDd]jf/Lk"j{s


·       of] cWofb]z hf/L ePsf] 5 . t/ km]l/ klg d'n'snfO{ k"0f{ ah]6 g} cfjZos lyof]] eGg]df d plQs} b[9 5' .
·       log} k[i7e"lddf s]xL jfWotf, s]xL ;Ldf, s]xL cj;/, s]xL r'gf}ltsf aLr w/ftnLo oyfy{nfO{ 6]s]/ cfw'lgs / ;d[4 g]kfn lgdf{0fsf] ljZjfl;nf] cfwf/zLnf tof/ ug]{ c7f]6sf ;fy d}n] cfly{s jif{ @)^(÷&) sf] ah]6 tof/L ul//x]sf] lyPF . o;} qmddf /fhgLlts bnx?aLr k"0f{ ah]6 Nofpg] ;xdlt aGg g;s]kl5 kl/l:yltn] sf]N6] km]¥of] . cfly{s ljifox?df ;femf ;xdlt h'6fO{ /fhgLlts 36gfqmdaf6 ah]6 th'{df / sfof{Gjogsf] k|lqmof cj?4 gxf];\ egL pBf]uL, Joj;foL nufot ;dfhsf ;a} If]qaf6 JoQm cfsf+Iff o;k6s klg k"/f x'g ;s]g . /fli6«o ;d:ofsf] ;dfwfg ug]{ /fhgLlts bnx? g} x'g\ . bnx?s} ;xdltaf6 ;d:ofsf] bLuf] ;dfwfg ;Dej 5 eGg] d]/f] c6n ljZjf; /x]sf] x'Fbf /fhgLlts bnx?af6 ePsf] ;xdlt cg';f/ g} d}n] k"0f{ ah]6sf] tof/LnfO{ yfFtL /fv]+ . ah]6 gcfpFbf cy{tGq 7Kk x'g] ePsfn] lgoldt ;/sf/L vr{sf nflu ;l~rt sf]ifaf6 /sd lemSg], s/ nufpg] / /fh:j ;+sng ug{] sfg"gL Joj:yfsf nflu cWofb]z hf/L ug'{kg]{ jfWofTds cj:yf l;h{gf eof] . of] Joj:yfn] tfTsflns ;d:of ;Daf]wg u/]tfklg cfly{s j[l4 / ljsf;sf] nflu k"0f{ ah]6sf] ljsNk 5}g . To;}n] /fhgLlts bnx?aLr ;xdlt h'6fO{ oyfzL3| k"0f{ ah]6sf] nflu cg's"n jftfj/0f agfpg d ;a}df xflb{s cfJxfg ub{5' .


·       cfb/0fLo cfdfa'af, lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·       ca d cfly{s jif{ @)^*÷^( sf] cy{tGqsf kl/;"rsx?sf] ;dLIff k]z ub{5' .
·       rfn' cfly{s jif{ @)^*÷^( sf] klxnf] * dlxgf;Ddsf] k|d'v cfly{s kl/;"rsx? ;dfj]z ul/Psf] cfly{s ;j]{If0f / ;fj{hlgs ;+:yfgx?sf] cfly{s jif{ @)^&÷^* sf] jflif{s k|ult ;dLIff d}n] @)^( c;f/ #) ut] g} ;fj{hlgs ul/;s]sf] 5' .
·       rfn' cfly{s jif{sf] klxnf] * dlxgfdf s"n ufx{:Yo pTkfbg j[l4b/ cfwf/e"t d"Nodf $=^ k|ltzt /x]sf] 5 . ut cfly{s jif{ of] j[l4b/ #=* k|ltzt /x]sf] lyof] . s"n ufx{:Yo pTkfbg j[l4b/dWo] s[lif If]qsf] j[l4b/ $=( k|ltzt / u}/s[lif If]qsf] j[l4b/ $=# k|ltzt /x]sf] 5 . rfn' cfly{s jif{sf] j[l4b/ tLg jif{s} pRr xf] .
·       ljutsf jif{x?df pRr c+sn] a9]sf] d'b|f:kmLlt b/ rfn' jif{df sdL cfO{ @)^( h]7df * k|ltztdf /x]sf] 5 . ut jif{sf] o;} cjlwdf o:tf] j[l4b/ (=^ k|ltzt /x]sf] lyof] . @)^* r}q;Dd * k|ltzteGbf sd /x]sf] d'b|f:kmLlt b/ @)^( a}zfvb]lv aGb x8\tfn h:tf sf/0fn] cfk"lt{ Joj:yfdf Jojwfg cfO{ a9\g uPsf] xf] .
·       rfn' cfly{s jif{sf] klxnf] !! dlxgfdf lgof{t !^=# k|ltzt / cfoft !^=* k|ltztn] j[l4 ePsf] 5 . ;dLIff cjlwdf lgof{t–cfoft cg'kft !^ k|ltzt /x]sf] 5 .
·       d'n'ssf] zf]wgfGt/ l:ylt xfn;Dds} pRr c+s sfod eO{ ?= ! va{ !# ca{ @) s/f]8n] artdf /x]sf] 5 . ut cfly{s jif{sf] cGTodf ?= @ ca{ (& s/f]8 art lyof] .
·       @)^( h]7 dlxgf;Dddf ?= $ va{ @& ca{ !) s/f]8 a/fa/sf] ljb]zL ljlgdo ;l~rlt /x]sf] 5 . of] ;l~rltn] !!=$ dlxgfsf] j:t' / !)=! dlxgfsf] j:t' tyf ;]jfsf] cfoft wfGg ;Sg]


·       b]lvG5 . ut cfly{s jif{sf] cGTodf o:tf] ;l~rlt ?= @ va{ &@ ca{ /x]sf] lyof] .
·       @)^( c;f/ @@ ut];Dd ut cfly{s jif{sf] ;f]xL cjlwsf] t'ngfdf gubdf cfwfl/t s'n lgsf;f !#=* k|ltzt / s"n vr{ !%=* k|ltztn] a9]sf] 5 . rfn' cfly{s jif{ @)^*÷^( sf] ;+zf]lwt vr{ cg'dfg ?= # va{ ^% ca{ &@ s/f]8 /x]sf] 5 .
·       rfn'' cfly{s jif{ @)^*÷^( df ut cfly{s jif{sf] t'ngfdf /fh:j em08} @! k|ltztn] j[l4 x'g] b]lvPsf] 5 . cfoftdf ePsf] j[l4 / ;]jf If]qsf] j[l4n] /fh:jdf pNn]Vo j[l4 x'g uPsf] xf] . @)^( c;f/ @@ ut];Dd ?= $@ ca{ @ s/f]8 gub cg'bfg / ?= $ ca{ *# s/f]8 gub C0f k|fKt ePsf] 5 . ah]6 3f6f k"lt{sf] nflu p7fpg] nIo /flvPsf] cfGtl/s C0f (& k|ltzteGbf a9L p7fO{;lsPsf] 5 .
·       /fh:jsf] pRr j[l4b/ / ;/sf/L vr{df ckgfOPsf] ldtJolotfsf] gLltn] ;+qmd0fsfndf ;d]t ljQLo ;Gt'ng sfod /fVg ;lsPsf] 5 .
·       afl0fHo a}+sx?df t/ntfsf] l:ylt /fd|f] /xFbf /xFb} klg o;nfO{ pBf]u tyf pTkfbgzLn If]qdf k|jflxt ug{ g;lsg', lgdf{0f If]q sdhf]/ x'g', k"FhLahf/df s]xL ;'wf/ ePklg 3/hUuf Joj;fo sdhf]/ /xg' h:tf sf/0fn] cy{tGqdf ck]lIft ultzLntf cfpg ;s]sf] 5}g . tyflk rfn' cfly{s jif{df jfXo If]q ;an /xg', cfly{s j[l4b/ nIosf] xf/fxf/Ldf k'Ug' tyf ljQLo ;Gt'ng sfod x'g' h:tf ;sf/fTds k|j[lQ b]lvPsf 5g\ .

·       cfb/0fLo cfdfa'af, lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·          ca d}n] cy{dGqLsf] sfo{ef/ ;Dxfn]kl5 xfl;n u/]sf s]xL dxTjk"0f{ ljifox?nfO{ Psk6s :d/0f ug{ rfxG5' .

·       o; cjlwdf ;dli6ut cfly{s kl/;"rsx? ;sf/fTds /x]sf 5g\ . ljutsf] t'ngfdf cfly{s j[l4b/ a9]sf] 5, d'b|f:kmLlt b/ 36]sf] 5, cfoft lgof{t a9]sf] 5, /]ld6]G; k|flKt a9]sf] 5, g]K;] ;"rsf+s ;'wf/f]Gd'v 5, ljb]zL d'b|fsf] ;l~rlt a9]sf] 5 / ;f]wgfGt/ l:ylt cTolws ?kdf wgfTds x'g k'u]sf] 5 . o;/L ;dli6ut cfly{s kl/;"rsx? ;sf/fTds /x]sf]] k|lt ;Gtf]if JoQm ug{ rfxG5' .
·       ut jif{ /fh:j c;'nL j[l4b/ sl/a !@ k|ltzt /x]sf]df o; jif{ em08} @! k|ltztn] j[l4 x'g] cg'dfg 5 .
·       ;/sf/L vr{df ldtJolotf xfl;n ug{ !)@ a'Fb] lgb]{lzsf hf/L u/L sfof{Gjogdf NofOPsf] 5 .
·       /fli6«o afl0fHo a}+sdf ?=$ ca{ #@ s/f]8 %# nfv !) xhf/ / g]kfn a}+s lnld6]8df ?= ! ca{ #( s/f]8 @$ nfv $% xhf/sf] z]o/ nufgL u/L k"FhL j[l4 ul/Psf] 5 . afl0fHo a}+sx?df t/ntfsf] cefj x6]sf] 5 . b'O{ jif{ cufl8 cToGt ;+s'rgdf /x]sf] t/ntfsf] l:yltdf Jofks ;'wf/ cfPsf] 5 . lgIf]kstf{x?sf] ?= @ nfv;Ddsf] lgIf]k ;'/If0f ug]{ sfo{qmd cg'?k !(# j6f a}+s tyf ljQLo ;+:yfx?sf] ?= ! va{ ($ ca{ a/fa/sf] lgIf]k ;'/If0f ul/Psf] 5 .
·       afl0fHo a}+sx?n] s[lif / phf{ If]qdf s"n shf{ nufgLsf] Go"gtd !) k|ltzt shf{ k|jfx ug'{kg]{ Joj:yf sfof{Gjogdf NofOPsf] 5 .
·       j}b]lzs ;xfotfsf] k|ltj4tf ut jif{sf] t'ngfdf j[l4 eO{ rfn' cf=j= df sl/a ? ! va{ * ca{ a/fa/ k|fKt ePsf] 5 .
·       blIf0f sf]l/ofsf] a';fgdf cfof]lht rf}+yf] pRr:t/Lo j}b]lzs ;xfotfsf] k|efjsfl/tf clej[l4 ;DaGwL cGt/f{li6«o ;Dd]ngdf xfd|f] cy{k"0f{ ;xeflutf /Xof]] .
·       nufgLd}qL jftfj/0fsf] nflu ef/t;Fu låkIfLo nufgL k|j4{g tyf ;+/If0f ;Demf}tf ul/of] . ef/t;Fu} bf]xf]/f] s/ d'lQm tyf s/ 5nL


·       lj?4sf ;Demf}tf kl/dfh{g ul/of] . o;af6 g]kfndf nufgLsf] nflu ;xh jftfj/0f tof/ x'b}+ uPsf] 5 .
·       rLg ;/sf/;Fu tftf]kfgLdf ;'Vvf aGb/ufx lgdf{0f ug]{ ;Demf}tf ;DkGg eO{ sfof{Gjogsf] r/0fdf /x]sf] 5 . /;'jfu9L–s]?Ëdf k"j{ ;DefJotf cWoog ;DkGg ePsf] 5 .
·       ;fj{hlgs ;+:yfgx?sf] of]hgf th'{df, cg'udg, d"Nof+sg Pj+ ;~rfngsf nflu dfu{lgb]{z ug{ / tL ;+:yfgsf af]8{sf cWoIf Pj+ sfo{sf/Lx?sf] lgo'lQm k|lqmofnfO{ kf/bzL{ agfpg ;fj{hlgs ;+:yfg lgb]{zg af]8{ u7g ul/Psf] 5 .
·       ;DklQ z'4Ls/0f tyf cft+sjfbdf x'g] ljQLo nufgL lgjf/0f ug{ kfFr jif]{ /0fgLlt tyf sfo{of]hgf ;fj{hlgs ul/Psf] 5 . g]kfnn] cGt/f{li6«o If]qdf u/]sf k|ltj4tf cg'?k ;DklQ z'4Ls/0f lgoGq0fsf nflu kf/:kl/s sfg"gL ;xof]u / ;'k"b{uL sfg"g ;DaGwL cWofb]z hf/L ePsf 5g\ .
·       7"nf nufgLsf] k|j4{g / ljsf; ug{ 5'§} nufgL af]8{ u7g eO o;} jif{b]lv cfˆgf] sfd k|f/De ul/;s]sf] 5 . d'n'sdf nufgL cfslif{t ug{ ;g\ @)!@÷!# nfO{ nufgL jif{sf] ?kdf dgfpg] 3f]if0ff ePsf] 5 .
·       ut df3 dlxgfdf cfly{s jif{ @)^*÷^( sf] ah]6sf] dWofjlw d"Nof+sg u/]kl5 ah]6 sfof{Gjogsf] r/0fdf ef]Ug' k/]sf ;d:of tTsfn ;Djf]wg ug{ cfjZos b]lvof] . ;fy}, ;/sf/sf k|fyldstfsf sfo{qmdx? :jLs[t ah]6sf] kl/lwleq} sfof{Gjog ug]{ r'gf}lt klg lyof] . gofF ;/sf/ u7g ePkl5 hgtfsf a9]sf ck]Iffx?nfO{ k"/f ug{ ;/sf/n] tTsfn s]xL gofF sfo{qmdx?sf] sfof{Gjog z'? ug{ h?/L lyof] . log} ljifox?nfO{ ;dfj]z u/L yk ;'wf/;lxt ljsf; cfof]hgf tyf sfo{qmdx?sf] sfof{GjognfO{ tLj|tf lbg æcfly{s ljsf; / ;d[l4sf] tTsfnLg sfo{of]hgfÆ sfof{Gjogdf NofOPsf] 5 .


·       jt{dfg ;/sf/n] zflGt, ;+ljwfg, ;'zf;g / cfly{s ;d[l4nfO{ cfˆgf] p2]Zo agfO{ sfo{ ;Dkfbg ub}{ cfPsf] 5 . o; cleofgdf nufgL k|j4{g, bLuf] tyf km/flsnf] cfwf/ ;lxtsf] cfly{s j[l4, /f]huf/L j[l4 / ;fdflhs ;'/Iff Pj+ ;dfj]zL ljsf;df ;/sf/n] cfˆgf] zlQm s]lGb|t u/]sf] 5 .
·       o'jf zlQmnfO{ :j/f]huf/sf] cj;/ pknAw u/fpg o'jf :j/f]huf/ sfo{qmdnfO{ /fli6«o cleofgsf] ?kdf lj:tf/ ul/Psf] 5 .
·       ;/sf/n] zflGt k|lqmof / ljsf; lgdf{0fnfO{ ;dfg k|fyldstfdf /fv]sf] 5 . :j]lR5s cjsfz /f]h]sf dfcf]jfbL ;]gfsf n8fs'x?n] kfpg] /sd, hgo'4, hgcfGbf]ng, dw]z cfGbf]ngsf zxLb, d[ts tyf j]kQf gful/ssf kl/jf/nfO{ /fxt :j?k yk ?= @ nfv pknAw u/fpg cfjZos /sd, sf7df08f}df ;8s lj:tf/, /fli6«o uf}/jsf cfof]hgfsf] klxrfg / ;~rfng tyf /]Nj] kl/of]hgfsf nflu k/]sf] yk Jooef/sf] ljlgof]lht /sdaf6} vr{ Joj:yfkg ul/Psf] 5 .
·       cfd s/bftfnfO{ s/ ;DaGwL ;]jf 3/b}nf]df k'¥ofpg] of]hgf cg';f/ sf7df8f}+ pkTosfleq !# j6f s/bftf ;]jf sfof{no / pkTosf aflx/ yk s/bftf ;]jf sfof{no :yfkgf eO{ ;~rfngdf cfPsf 5g\ . o;n] s/bftfnfO{ s/ ;DaGwL hfgsf/L lng, s/ ltg{ / s/sf] bfo/f lj:tf/ ug{ ;xh ePsf] 5 .
·       gSsnL tyf em'§f d"No clej[l4 s/ lahs k|of]u ;DaGwL z+sf:kb %!* s/bftfsf] cg';Gwfg ;DkÌ ul/Psf] 5 . o;af6 ?=^ ca{ eGbf a9Lsf] s/ lgwf{/0f ePsf] 5 .
·       eG;f/ sfof{nox?sf] cg'udg k|0ffnLnfO{ ;'b[9 ug{ ljB'tLo cg'udg ug]{ / lj:t[t ;"rgf ;~hfnaf6 hfFrkf;sf] cg'udg ug]{ sfo{sf] yfngL ul/Psf] 5 .

·       cfb/0fLo cfdfa'af, lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·       cfufdL cf=j= @)^(÷&) sf] k"0f{ ah]6 tof/ ul//x+bf d}n] ;fdflhs Gofodf cfwfl/t bf]xf]/f] c+ssf] cfly{s j[l4 xfl;n ub}{ d'n'ssf] ;d[l4nfO{ s]Gb|laGb'df /fvL lgDg ;f]rx?nfO{ cfwf/ agfPsf] lyPF .
·       ;fdflhs Gofosf] l;4fGtdf cfwfl/t ;dfj]zL, pRr cfly{s j[l4, /f]huf/L l;h{gf, ;dGoflos ljt/0f, hg'd'vL Pj+ cfTdlge{/ cy{tGqsf] lgdf{0fsf] cfwf/zLnf v8f ug]{ .
·       cy{tGqdf lghL If]qsf] e"ldsfnfO{ ;'b[9 ub}{ ;fj{hlgs, lghL / ;xsf/L If]qnfO{ cy{tGqsf] cfwf/:tDesf] ?kdf lg/Gt/tf lbg] .
·       cy{tGqsf] ;+/rgfTds kl/jt{gnfO{ ult lbg s[lifsf] Jofj;flos ?kfGt/0f, hn, hldg / h+unsf] pkof]u, b]zsf] ;|f]t ;fwg tyf sRrf kbfy{df cfwfl/t cf}Bf]lusLs/0f, ko{6g If]qsf] gofF cfofd, ;"rgf tyf k|ljlwsf] k|of]u / cg';Gwfg Pj+ ljsf;nfO{ pRr k|fyldstf lbg] .
·       lghL If]qsf] nufgL j[l4sf nflu sfg"gL, gLltut, k|lqmofut k"jf{wf/hGo, k|zf;lgs, >d ;DaGw / ;'/Iff ;DaGwL cj/f]wx? x6fO{ nufgLd}qL jftfj/0f l;h{gf ug]{ tyf t'ngfTds nfesf If]qdf /fli6«o lxt cg'?k a}b]lzs nufgLnfO{ k|f]T;fxg lbg] .
·       cfly{s ;d[l4sf] nflu /fli6«o uf}/j nufotsf k"jf{wf/ ljsf;sf cfof]hgfx? ;fj{hlgs–lghL–;fem]bf/L cjwf/0ff cg'?k ;~rfng ug]{ .
·       phf{ ;+s6 ;dfwfg ug]{ k|of]hgsf nflu lgdf{0fflwg 7"nf hnljB't tyf cGo a}slNks phf{ cfof]hgfx? b|'t ultdf ;DkGg ug]{ / gofF cfof]hgfx? yfngL ug]{ .
·       :jfwLg cy{tGq lgdf{0fsf] cfwf/ ;'b[9 ug{ cfGtl/s ;|f]t / ;fwgsf] clwstd kl/rfngsf nflu k|ultzLn s/sf] b/ lgwf{/0f, bfo/f lj:tf/, s/ ;DaGwL sfg'gsf] kl/kfngf, /fh:j r'xfj6


·       lgoGq0fsf] k|efjsf/L ;+oGq lgdf{0f / k|zf;lgs Ifdtf clej[l4 ug]{ .
·       l5d]sL ldq/fi6«x? rLg tyf ef/tsf] pRr cfly{s j[l4af6 nfe lng cfjZos k"jf{wf/sf] lgdf{0fdf nufgL k|a4{g ub}{ b'j} l5d]sL ;Fu tfbfDotf /fvL cufl8 a9\g] .
·       b]zdf a9\bf] j]/f]huf/Lsf sf/0f o'jf hgzlQm ljb]lzg' jfWo eO/x]sf] cj:yfdf :jb]zd} /f]huf/L / :j/f]huf/Lsf] k|Tofe"t ug]{ . To;}u/L, ljsf; lgdf{0fsf] sfo{df :jo+;]jf cleofgdf O{R5's k"j{ /fi6«;]js, ;+3÷;+:yf, ljleGg ju{ / tKsfsf ;+3 ;+u7gx?nfO{ ;lqmo u/fpg] .
·       pRr cfly{s a[l4b/ xfl;n ub}{ ;d[l4sf] cfwf/ tof/ ug{ ;femf cfly{s sfo{qmd lgdf{0fdf kxn ug]{ .

·       cfb/0fLo lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·       d}n] cfufdL cf=j= @)^(÷&) sf] k"0f{ ah]6 th'{dfsf] qmddf kl/sNkgf u/]sf sfo{qmdx? dWo] d'Vo d'Vo sfo{qmdx?sf] ;+lIfKt emns k|:t't ug{ rfxG5' .
·       ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq g]kfnsf] ;+ljwfg lgdf{0f / ;+ljwfg;efsf] lgjf{rgsf] nflu cfjZos ;Dk"0f{ Joj:yf ldnfpg] .
·       ljs/fn x'Fb} uPsf] Jofkf/ 3f6fnfO{ sd ub}{ n}hfg tyf s]xL s[lifhGo a:t'x?df cfTd lge{/ x'g nufgL k|f]T;fxg ug]{ . cfoft k|lt:yfkg ug{ vf]lnPsf cfˆg} sRrf kbfy{df cfwfl/t pBf]u wGbfsf] ;+jw{g tyf k|j4{g ug]{ .
·       cNkljsl;t kxf8L tyf lxdfnL /fi6«x?sf] g]t[Tj ul//x]sf] cj:yfdf lbuf] cfly{s ljsf;sf lgldQ ;+o'Qm /fi6«;+3n] cufl8 ;f/]sf] sfo{qmdnfO{ /fli6«o lxt cg's'n cl3 a9fpg pknAw ;fwg / ;|f]tsf] kl/rfng ug]{ .


·       zflGt k|lqmof, ;]gf ;dfof]hg, ef}lts ;+/rgfx?sf] k'glg{df{0f, cfly{s ;xfotf tyf /fxt ljt/0fsf afFsL sfo{x? ;DkGg ug]{ .
·       dWokxf8L nf]sdfu{ -k'iknfn nf]sdfu{_ sf7df8f}+—t/fO{ dw]z kmf:6 6«ofs, x'nfsL /fhdfu{, If]qLo:t/sf kf]v/f / n'lDagL ljdfg:yn lgdf{0f, a'9L u08sL, dflyNnf] tfdfsf]zL hnljB't cfof]hgf, d]nDrL vfg]kfgL cfof]hgf, l;S6f, /fgLhd/f / aaO{ l;+rfO{ cfof]hgf, sf]zL, u08sL / s0ff{nL pQ/–blIf0f nf]sdfu{ nufotsf /fli6«o uf}/jsf cfof]hgfx? k|fyldstfsf ;fy ;~rfng ug]{ .
·       lghL If]qnfO{ cfly{s ;d[l4sf] ;Djfxssf] ?kdf ljsf; ug]{, ef}lts k"jf{wf/ ljsf;df ;fj{hlgs–lghL–;fem]bf/Lsf] gLlt cjnDag ug]{, nufgL ;DaGwL PsLs[t P]g th'{df ug]{, cf}Bf]lus ;'/Iffsf] Joj:yf ldnfpg], lgof{thGo pBf]ux?nfO{ ;x'lnot pknAw u/fpg], k"jf{wf/ ljsf; a}+ssf] :yfkgf ug]{ / Ps ca{eGbf a9L nufgL ug]{ pBdLnfO{ k|wfgdGqL pBdL ;Ddfg k|bfg ug]{ .
·       gofF cf}Bf]lus Joj;fo P]g th'{df ug]{, k|df0fLs/0f af]8{ u7g cfb]z hf/L ug]{, krxQ/} lhNnfdf cf}Bf]lusLs/0fsf] k|of; ug]{, /f]huf/L k|a4{g ug]{ / ;|f]t k|f]kmfOn tof/ ug]{, pTs[i6 dlxnf pBdLnfO{ k'/is[t ug]{ / ?U0f pBf]ux?nfO{ /fxt lbg] .
·       s[lifnfO{ Jofj;foLs/0f, cfw'lgsLs/0f / ljljwLs/0f ug{ s[lif ljsf; /0fgLlt th'{df ug]{, bzjif]{ vfB tyf kf]if0f ;'/Iff of]hgf th'{df ug]{, ;fj{hlgs uf]bfd ;DaGwL sfg"g th'{df ug]{, k|fËfl/s / /;folgs dn, pGgt aLpm / k|ljlwdf lbOg] cg'bfgdf j[l4 ug]{, h}ljs÷sDkf]i6 dn sf/vfgf :yfkgf ug]{, wfg, ds}, uf]ne]+8f / j]df};dL t/sf/Lsf] aLpmdf cg'bfg lbg], ;L8 lehg @)@% tof/ ug]{, a[xt\ ds} pTkfbg sfo{qmd ;~rfng ug]{, aLpm k|zf]wg, u|]l8Ë, Kofs]lhË / e08f/0fsf nflu pks/0fdf cg'bfg lbg], e]lG6n]6]8 zLt3/ lgdf{0f ug]{, ;'Gtnf, :ofp, cgf/, sfutL /


·       s]/fsf] pTkfbgdf cfTdlge{/ x'g], cn}+rLdf nfu]sf] /f]usf] pkrf/ / jufg k|lt:yfkg ug{ s[ifsnfO{ ;xof]u ug]{, cuf{lgs skmL, cyf]{8S; lrof, Rofp, dx, cb'jf nufotsf pRr d"Nosf s[lif pkhx?sf] lgof{tdf j[l4 ug]{], df5f df;'df cfTdlge{/ x'g], 8]/L kmd{sf] ;'b[9Ls/0f ug]{, lrlnË Eof6, ldNs PgfnfOh/, kfj/ l6n/ ljt/0f ug]{, Ps ufpF Ps pTkfbg sfo{qmdnfO{ @@ lhNnfdf lj:tf/ ug]{, pBdL ;d'bfoaf6 k|:tfljt Ps lhNnf Ps pTkfbgnfO{ k|f]T;flxt ug]{, ;fgf l;+rfO{ sfo{qmd ;~rfng ug]{, ;'ne b/df s[lif C0f pknAw u/fpg], s[lif ljsf; sf]if :yfkgf ug]{, k|To]s ufpF ljsf; ;ldltdf s[lif :jo+;]js k|fljlws /fVg], /fi6«klt pTs[i6 s[ifs k'/:sf/ :yfkgf ug]{ / ;a} gu/kflnsfx?df Nof08lkmn ;fO6 / cfw'lgs jwzfnf :yfkgf ug]{ .
·       ;xsf/LnfO{ cleofgsf ?kdf ;~rfng ug]{, s[lif ;xsf/Lx?nfO{ k"FhLut cg'bfg pknAw u/fpg], ;xsf/L dfkm{t kz'kfng ug]{ s[ifsnfO{ C0fsf] Aofhdf cg'bfg lbg], kfFr} ljsf; If]qdf ax'p2]ZoLo zLt e08f/sf] ;DefJotf cWoog ug]{, s[lif pkh, jg:klt / pRr d"Nosf h8La'6Lx?sf] pTkfbg / k|zf]wg ug]{ sf/vfgf vf]Ng cg'bfg lbg] .
·       e"—pkof]u gLlt cg';f/sf] sfg"g th'[{df ug]{, j}1flgs e"ld;'wf/ nfu' ug]{, e"–pkof]u gSzf tof/ ug]{ / d'Qm sd}of tyf xlnofx?sf] k'gM:yf{kgf tyf ;Lk ljsf; sfo{qmd ;~rfng ug]{ .
·       dxfsfnL l;+rfO{, s0ff{nL c~rn l;+rfO{ ljsf; cfof]hgf, demf}nf l;+rfO{, ;'g;/L–df]/Ë / jfudtL l;+rfO{ cfof]hgfx?nfO{ k"0f{ Ifdtfdf ;~rfng ug]{ / e"ldut :ofnf] tyf 8Lk 6\o"aj]n / gbL lgoGq0f sfo{qmd ;~rfng ug]{ .
·       rd]lnof, lqz'nL t];|f] P, /fx'3f6 / s'n]vfgL t];|f] hnljB't cfof]hgfsf] lgdf{0f ug]{, b'wsf]zL / df8L hnljB't cfof]hgfsf]


·       lj:t[t l8hfOg ug]{, cfFwLvf]nf, gnl;+ uf8 / tdf]/ nufotsf hnljB't cfof]hgfsf] ;DefJotf cWoog ug]{ .
·       a'9L u08sL / klZrd ;]tL hnljB't cfof]hgfsf] lgdf{0f sfo{ cl3 a9fpg] .
·       b'xaLsf] dN6Lˆo"n / x]6f}+8fsf] l8h]n KnfG6 lghL If]qaf6 ;+rfng ug]{ Joj:yf ldnfpg] / g]kfn ljB't k|flws/0fsf] ;+/rgfTds ;'wf/ ug]{ .
·       sf7df8f}+sf] ;8s rf}8f tyf ;'wf/ ug]{ sfo{nfO{ tLj|tf lbg], sf7df8f}+ pkTosfdf d]6«f] / df]gf] /]n ;~rfng ug{ lghL If]qnfO{ pTk|]l/t ug]{, ;jf/L ;fwgdf ODaf]:8 gDa/ Kn]6 /fVg] / ;jf/L btf{nfO{ sDKo"6/fOH8 ug]{ . afFsL /x]sf lhNnf ;b/d'sfdx?nfO{ ;8sn] hf]8\g], 6«ofs vf]Ng afFsL /0fgLlts dxTjsf nf]sdfu{sf 6«ofs vf]Ng], lxdfnL nf]sdfu{sf] lgdf{0f z'? ug]{, ;8s k'n emf]n'Ë] k'n lgdf{0f jif{ 3f]if0ff ug]{ .
·       g]kfnnfO{ cfsif{s / ;'/lIft ko{6g uGtJo:ynsf] ?kdf ljsf; ug]{, s0ff{nL / l;:g]–hnhnf–9f]/kf6g, n'lDagL e|d0f jif{nfO{ ;kmn t'Nofpg], ljdfg:yn lgdf{0f, :t/f]Gglt / dd{t ;Def/ ug]{, b'O{j6f 7"nf hxfh vl/b ug]{, lxdfnL ;fxl;s v]n jif{ 3f]if0ff ug]{, /f/f vKt8 / 9f]/kf6gdf tf/] xf]6n, :ju{åf/L, kfyLe/f / uf];fO{+s'08df s]a'nsf/ ;~rfng ug{ lghL If]qnfO{ k|f]T;flxt ug]{, alnbfgL If]q ljsf; sfo{qmd ;~rfng ug]{ / nlntk'/sf] KofË ufpFdf ;f+:s[lts ko{6g k|j4{g cfof]hgf ;~rfng ug]{ .
·       PG6L 8lDkË sfg"g th'{df ug]{, g]kfn Jofkf/ PsLs[t /0fgLlt, @)!) n] klxrfg u/]sf j:t' ljz]ifdf s]Gb|Lt sfo{qmdx? ;~rfng ug]{, lrof / skmLsf] ;fd"lxs Jofkf/lrGx btf{ ug]{, un}+rf / klZdgfsf] k|j4{gsf nflu pRr lxdfnL If]qdf e]8f Rof+u|f kmd{nfO{ ;'ljwf lbg], cn}+rLsf] Jofkf/ k|j4{g ug]{, lgsf;Ldf lbOg] ;'ljwfnfO{ ;/nLs/0f ug]{, /;'jfu9L tyf rfFbgL bf]wf/f If]qdf


·       ;'Vvf aGb/ufx lgdf{0f ug{ ;DefJotf cWoog ug]{, ;'v]{tdf h8La'6L ;+sng / k|zf]wg s]Gb| tyf g]kfnu~hdf h8La'6L vl/b laqmL s]Gb| :yfkgf ug]{, cb'jf k|zf]wg pBf]u :yfkgf ug]{ .
·       /f]huf/ k|Tofe"lt P]gsf] th'{df u/L j]/f]huf/nfO{ slDtdf !)) lbgsf] /f]huf/L k|Tofe"t ug]{ Pj+ /f]huf/L pknAw x'g g;s] slDtdf %) lbgsf] Ifltk"lt{ :j?k j]/f]huf/L eQf lbg], ;Lk ljsf; pBdzLntf / :j/f]huf/d"ns tflnd ;~rfng ug]{, o'jf tyf ;fgf pBdL Joj;foL sf]ifaf6 krxQ/} lhNnfdf k|ltJolQm b'O{ nfvsf b/n] ;x'lnot Aofhb/df C0f k|bfg u/L cleofgsf ?kdf :j/f]huf/ sfo{qmd ;~rfng ug]{, afn>d lgjf/0f u'?of]hgfsf] sfof{Gjog ug]{, /f]huf/ ljlgdo s]Gb|sf] :yfkgf ug]{, ;fdflhs ;'/Iff sf]if ;DaGwL sfg"g th'{df ug]{ / j}b]lzs /f]huf/Laf6 kmls{PsfnfO{ ;Lk / cg'ejdf cfwfl/t sfd ug{ k|f]T;flxt ug]{ .
·       :j/f]huf/ sfo{qmd dfkm{t cfGtl/s /f]huf/L l;h{gf ug]{, o'jfo'jtLx?nfO{ Joj;fo cled'vLs/0f tflnd lbg] / k/Dk/fut ;LknfO{ cfw'lgs Joj;fosf] ?kdf ljsl;t ug{ ;xof]u k'¥ofpg] .
·       ;fdflhs ;'/Iff eQf ljt/0fnfO{ ;/nLs/0f ug]{, b'u{d lhNnfx?df 3'DtL :jf:Yo lzlj/ ;~rfng ug]{, ;'gf}nf xhf/ lbg sfo{qmdsf] sfof{Gjog ug]{, afnaflnsf Pj+ 5fq5fqfx?nfO{ lbOFb} cfPsf] 5fqj[lQnfO{ lg/Gt/tf lbg], u/La 3/ kl/jf/sf] klxrfg u/L kl/rokq ljt/0fsf] ;fy} ;'ky d"Nodf pkef]Uo j:t'x? pknAw u/fpg] tyf cgf}krfl/s If]qdf sfd ug]{ sfdbf/x? ;fgf Joj;foLx? / e"ldxLg ls;fgx?sf] j[4 cj:yfsf] ;'/Iffsf nflu=hgtf k]G;g sf]if :yfkgf ug]{ .
·       ;+3Lotfsf b[li6n] ;Defljt If]qx?sf] u'?of]hgf agfO{ ef}lts k"jf{wf/sf] k|f?k tof/ ug]{, Ps zx/ Ps klxrfg sfo{qmd ;+rfng ug]{, Ps ufpF Ps kf]v/L sfo{qmd ;+rfng ug]{ / :yfgLo lgsfosf] cg'bfgnfO{ lg/Gt/tf lbg] .


·       n}lËs pQ/bfoL ah]6nfO{ lg/Gt/tf lbg], dlxnf ljsf; sfo{qmd, n}lËs lx+;f Go"gLs/0f sfo{qmd ;~rfng ug]{, afnclwsf/df hf]8 lbg] / n}lËs tyf 3/]n' lx+;f kLl8tsf nflu Ps4f/ ;+s6 Joj:yfkg s]Gb| :yfkgf ug]{ .
·       cfwf/e"t lzIffnfO{ clgjfo{, dfWolds lzIffnfO{ lgMz'Ns, pRr lzIffnfO{ nfut ;xeflutfdf ;~rfng ug]{, ;fIf/ g]kfn cleofg sfo{qmd ;~rfng ug]{, ljBfnox?sf] ef}lts k"jf{wf/ lgdf{0f ug]{, lgMz'Ns kf7\ok'':ts, 5fqj[lQ / lbjf vfhf ljt/0f ug]{ / a}t8L, /f]Nkf, afun'Ë, /f}tx6, uf]/vf Pj+ ef]hk'/df cfufdL jif{ z'? x'g] Ps lhNnf Ps kf]ln6]lSgs OlG:6Ro"6 :yfkgfsf] ;DefJotf cWoog ug]{, dfWolds txsf] kf7\oqmddf Jofj;flos lzIff ;dfj]z ug]{, lxdfnL If]qsf ;fd'bflos ljBfnonfO{ cfjf;Lo ljBfnodf ?kfGtl/t ub}{ hfg], sf7df8f}+df u/La h]x]Gbf/ ljBfyL{sf nflu 5fqfjf;sf] Joj:yf ug]{, k|To]s ljsf; If]qdf ljZjljBfno vf]Ng] / ;f] If]qsf SofDk;nfO{ ;f] ljZjljBfnodf cfj4 ug]{ .
·       cfwf/e"t :jf:Yo ;]jfnfO{ lgMz'Ns agfpg], afnaflnsfnfO{ lgMz'Ns vf]k pknAw u/fpg], kf]if0f k'gM:yfkgf s]Gb|sf] :yfkgf ug]{, cfdf ;'/Iff sfo{qmd ;~rfng ug]{, ;a} gful/ssf] d'6', d[uf}nf, SofG;/ h:tf k|d'v aL; j6f /f]usf] :jf:Yo aLdf sfo{qmd ;~rfng ug]{, krf; jif{dflysf u/La tyf c;xfo JolQmx?nfO{ lgMz'Ns df]ltljGb' ck|]zg ug]{ tyf rZdf ljt/0f ug]{ / sIff kfFr;Ddsf afnaflnsfnfO{ clgjfo{ cfFvf hfFr sfo{qmd ;~rfng ug]{ . If]qLo / c~rn c:ktfnx?nfO{ ;'b[9Ls/0f u/L sf7df8f}+ pkTosf aflx/ klg ;'k/ :k]znfOH8 ;]jf z'? ug]{ .
·       /fd]5fk, kfFry/ / sfe|]knf~rf]s h:tf ;'Vvfu|:t If]qdf vfg]kfgL cfof]hgf ;~rfng ug]{, vfg]kfgL / ;/;kmfOdf ;xnufgL sfo{qmd ;~rfng ug]{, cf;]{lgs Go"gLs/0f sfo{qmd ;~rfng ug]{, sf7df8f}+ jl/kl/sf kfgLsf d'xfg ;+/If0f u/L vfg]kfgLsf] j}slNks Joj:yf


·       ug]{, jfudtL gbLnfO{ :jR5 /fVg gbL lsgf/df 9n lj5\ofpg] sfo{qmd ;~rfng ug]{ / e"ldut hn;|f]tsf] k|j4{g ug{] .
·       nf]kf]Gd'v hfltx? /fp6], s';'08f, jgsl/of, d';x/ / rdf/ nufotsf clt ljkGg kl/jf/nfO{ cfjf;sf] Joj:yf ug{ hgtf cfjf; sfo{qmd ;~rfng ug]{, hf]lvddf /x]sf j:tLx?sf] :yfgfGt/0f, gd"gf PsLs[t j:tL ljsf; sfo{qmd, ;'s'Daf;L Joj:yfkg, k|fs[lts k|sf]k k'g:yf{kgf tyf ljkb\ Joj:yfkg sfo{qmd / zx/L k"jf{wf/ ljsf; cfof]hgf ;~rfng ug]{ .
·       jftfj/0fLo k|b'if0f lgoGq0f dfkb08 lgwf{/0f, h}ljs UofF; pTkfbg, ;'wfl/Psf] kfgL3§, kmnfd] r'nf], ;f}o{ kDk tyf ;f}o{ 6'sL k|j4{g sfo{qmd ;~rfng ug]{ / sfa{g Jofkf/ ;DaGwL kl/of]hgfsf] ljsf; ug]{ .
·       jgljsf; /0fgLlt th'{df ug]{, jghËnsf] lhNnfut k|f]kmfOn tof/ ug]{, /fi6«klt r'/] ;+/If0f sfo{qmd lj:tf/ ug]{, jgIf]qsf] cltqmd0f /f]Sg], j[If/f]k0f sfo{qmd ;~rfng ug]{, jg;Dkbfdf cfwfl/t pBdzLn sfo{qmd ;~rfng ug]{, /fli6«o lgs'~hleqsf] k"jf{wf/ ljsf;, ;fd'bflos lrl8ofvfgf lgdf{0f, h8La'6L ks]6 sfo{qmd ;~rfng ug]{ / e" tyf hnfwf/ If]q ;+/If0f sfo{qmd ;~rfng ug]{ .
·       :yfgLo o'jf ;fem]bf/L sfo{qmd ;~rfng ug]{, cGt/f{li6«o:t/sf] /Ëzfnf, ax'p2]ZoLo se8{xn / v]n Ps]8]dLx?sf] lgdf{0f ug]{ / cf]nlDks v]ndf :j0f{kbs lah]tfnfO{ cfsif{s k'/:sf/ lbg] .
·       ;fOj/ ;DaGwL sfg"gsf] th'{df ug]{, d'b|0f ;DaGwL gLltsf] k'g/fjnf]sg ug]{, ;f;]s ;"rgf /fhdfu{sf] lgdf{0f ug]{, ;"rgf k|ljlw u'?of]hgf th'{df ug]{ / k|ltefjfg j}1flgssf] cfljisf/nfO{ k|f]T;fxg lbg] .
·       vfBfGgsf] lhNnfut k|f]kmfOn tof/ ug]{, b'u{d tyf ljs6 If]qdf vfBfGg cfbfgk|bfg sfo{qmd ;~rfng ug]{, ;fs{ vfB ;'/Iff


·       e08f/ / /fli6«o vfBfGg ;'/Iff e08f/sf] Ifdtf j[l4 ug]{, ljBfyL{ / dhb"/nfO{ Uof; Pj+ s[ifsnfO{ l8h]n ;x'lnot b/df pknAw u/fpg ;x'lnot sf8{ ljt/0f ug]{ .
·       ljQLo ;+:yf ljsf; /0fgLlt tof/ ug]{, afl0fHo a}+saf6 s[lif If]qdf lglZrt k|ltzt shf{ k|bfg ug]{, u|fdL0f If]qdf afl0fHo a}+sx?sf] zfvf lj:tf/ ug]{ gLlt cjnDag ug]{, cfsl:ds aLdfsf]ifnfO{ k'gaL{df sDkgLdf kl/0ft ug]{, g]kfn /fi6« a}+ssf] sfo{If]qdf gkg]{ ljQLo If]q, n3'ljQ / ;xsf/L ;+:yfsf] cg'udgsf] ;+:yfut Joj:yf ldnfpg] / qm]l86 /]l6Ë Ph]G;Lsf] :yfkgf ug]{ .
·       k"FhLahf/df nufgL ug{ ;fd"lxs nufgL sf]ifnfO{ k|f]T;fxg ug]{, s]Gb|Lo lgIf]k k|0ffnL ;~rfng ug]{, z]o/ sf/f]jf/nfO{ c6f]d]zgdf n}hfg], j:t'ahf/ sf/f]jf/ ;DaGwL sfg"gL Joj:yf ug]{, ljQLo ;+:yfx?df ;+:yfut ;'zf;g k|j4{g ug]{ / ;DklQ Joj:yfkg sDkgL :yfkgf ug]{ .
·       aL; jif]{ bL3{sfnLg ljsf; /0fgLlt th'{df ug]{, dWodsfnLg ah]6 ;+/rgfsf] tof/L ug]{, ;/sf/L ;DklQsf] nut tof/ ug]{, of]ubfgd"ns lgj[lQe/0f sf]ifsf] Joj:yf nfu" ug]{, O{–ueg{d]G6 k|f]So'/d]G6 k|0ffnL nfu" ug]{, ah]6 lgdf{0f ;DaGwL 5'§} sfg"g th'{df ug]{, Psn vftf sf]if k|0ffnL lj:tf/ ug]{, u|fdL0f ljQ If]q Sni6/ sfo{qmd ;~rfng ug]{ / ljB'tLo cg'udg k|0ffnL ljsf; ug]{ .
·       j}b]lzs ;xfotfnfO{ /fli6«o ah]6 k|0ffnLdf NofO{ /fli6«o k|fyldstfk|fKt 7"nf cfof]hgfx?df kl/rfng ug]{{ .
·       ;fj{hlgs ;+:yfgdf ;+:yfut ;'zf;g sfod u/L Jofj;flostf clej[l4 ug]{ .
·       ;fj{hlgs ;]jfnfO{ :jR5, kf/bzL{ / hjfkmb]xLk"0f{ agfpg], PsLs[t ;]jfs]Gb| :yfkgf ug]{, e|i6frf/ lj?4 z"Go ;xgzLntfsf] gLlt ckgfpg], afof]d]l6«s :df6{sf8{ ;lxtsf] kl/rokq ljt/0f ug]{ / u[x k|zf;g ;'b[9Ls/0f of]hgfnfO{ qmdzM sfof{Gjog ug]{ .

·       cfb/0fLo cfdfa'af, lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·       ;fdflhs Gofodf cfwfl/t tLj| cfly{s j[l4, /f]huf/L l;h{gf, nufgLd}qL jftfj/0f lgdf{0f, k"jf{wf/ ljsf; / cfw'lgs Pj+ ;d[4 gofF g]kfn lgdf{0fsf nflu k"0f{ cfsf/sf] ah]6 Nofpg h?/L lyof] . t/ /fhgLlts ;xdlt h'6\g g;s]sf] jt{dfg cj:yfdf ;xdltsf] jftfj/0f lgdf{0f ug{ ;xof]u k'uf]; eGg] tyf cy{tGqnfO{ ;fjwfgLk"j{s cufl8 a9fpg lgDg k|ltj4tf JoQm ug{ rfxG5' .
·       tLgvDa] cy{gLltnfO{ lg/Gt/tf lb+b} lghL If]qsf] nufgLsf nflu cg's"n jftfj/0f l;h{gf ug{ ;/sf/ lqmofzLn /xg]5 . ;/sf/n] cjnDjg u/]sf] jfl0fHo gLlt, cf}Bf]lus gLlt, ko{6g gLlt nufotsf lghL If]qsf] k|j4{g ;DaGwL gLltx?sf] k|efjsf/L sfof{Gjogdf hf]8 lbOg] ePsf]n] lghL If]q lg?T;flxt x'g'kg]{ cj:yf 5}g . Jofj;flos nfut sd ug{, k|zf;lgs emGem6x? x6fpg / s/bftfd}qL k|0ffnL cjnDag ug{ ;/sf/ k|lta4 5 .
·       of] ah]6 k"0f{ cfsf/sf] geP klg ;/sf/n] cfdhgtfnfO{ k|jfx ug]{ ;]jfdf s'g} sdL x'g lbOg] 5}g . cTofjZos j:t' tyf ;]jfsf] cfk"lt{ k|0ffnLnfO{ yk dha"t t'NofOg] 5 . df}lb|s gLlt / cGo ljlwåf/f d"No j[l4 lgoGq0f ug{ k|efjsf/L sbd rflng]5 . ahf/ cg'udg k|0ffnLnfO{ yk k|efjsf/L agfOg]5 . o;sf nflu ;DalGwt lgsfosf] Ifdtf clej[l4 ul/g]5 . b"/b/fhdf a;f]jf; ug]{ hgtfnfO{ vfBfGg, g"g, cf}iflw h:tf b}lgs cTofjZos j:t' ;dod} cfk"lt{ ug]{ k|aGw ldnfOg]5 .
·       ;x;|fAbL ljsf; nIo xfl;n ug]{ lbzfdf eO/x]sf k|ultnfO{ lg/Gt/ cufl8 a9fOg] 5 . lzIff tyf :jf:Yo If]qdf ljutdf ;~rflnt sfo{qmdx?nfO{ lg/Gt/tf lbOg] 5 . Ps t[tLof+z ah]6sf] kl/lwleq} /x]/ hgtfnfO{ :jf:Yo ;'ljwfsf] kx'Fr a9fpg yk k|oTg ul/g]5 . vfg]kfgL ;'ljwf lj:tf/ ug{ ;~rflnt vfg]kfgL cfof]hgfx?sf] sfof{Gjog g/f]lsg] Joj:yf ldnfOg]5 .


·       jftfj/0f ;+/If0fsf] If]qdf eO/x]sf k|of;x?nfO{ yk k|efjsf/L agfOg]5 .
·       ldq/fi6« tyf bft[ lgsfox?sf] ;xof]udf ;~rflnt cfof]hgfx? lgjf{w?kdf ;+rfng x'g] k|aGw ul/g]5 . Ps t[tLof+z ah]6af6 j}b]lzs ;xfotfdf ;~rflnt cfof]hgfsf] nflu cfjZos kg]{ ;dk"/s sf]if pknJw u/fOg]5 . t;y{, j}b]lzs ;xfotfaf6 ;+rflnt cfof]hgfx?sf] sfof{Gjog k|efljt gx'g] ljZjf; lbnfpg rfxG5' .
·       cfGtl/s tyf jfXo nufgLstf{x?n] pT;fxsf ;fy nufgL ug]{ jftfj/0fdf sdL cfpg lbOg] 5}g . /fli6«o uf}/jsf cfof]hgfsf] ?kdf klxrfg ul/Psf sf7df8f+} t/fO{–kmf:6 6«\ofs, bf];|f] cGt/f{li6«o ljdfg:yn / klZrd ;]tL hnljB't cfof]hgf nufotsf 7"nf kl/of]hgfx?df 9'Ss eP/ nufgL ug{ nufgLstf{x?nfO{ cfJxfg ub{5' . ;fy}, pBf]u, vfgL tyf ;]jf If]qdf yk nufgL ug{ ;d]t cg'/f]w ub{5' .
·       k"0f{ cfsf/sf] ah]6sf] cefjdf s]xL cK7\Øf/f] l:ylt b]lvPtfklg lghfdtL, ;]gf / k|x/L nufot ;a} /fi6«;]js sd{rf/Lx?nfO{ ljrlnt geO{ pT;fxsf ;fy cf–cfˆgf] lhDd]jf/L k"/f ug{ cfu|x ub{5' .
·       ufpF ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf / lhNnf ljsf; ;ldltx?df hfg] :yfgLo lgsfo cg'bfgsf] Ps t[tLof+z /sdsf] tTsfn clVtof/L hfg] ePsf]n] rfn' sfo{qmdx? lg/Gt/ sfof{Gjog x'g]5g\ . :yfgLo lgsfox?sf] cfGtl/s ;|f]t kl/rfngdf clxn]sf] kl/l:yltn] s'g} lsl;dsf] k|lts"n k|efj kg]{ 5}g .

·       cfb/0fLo cfdfa'af, lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·       ca, d ;]jf / sfo{x?sf] nflu ;l~rt sf]ifaf6 /sd lemSg] / vr{ ug]{ clwsf/sf] Joj:yf ug]{ cWofb]z, @)^( sf] d"ne"t ljz]iftfsf] rrf{ ug{ rfxG5' .
·       k|:t't cWofb]zaf6 cfly{s jif{ @)^(.&) sf] nflu ljlgof]hg P]g gcfP;Dd ;fj{hlgs vr{ Joj:yfkg ug{ rfn' cfly{s jif{sf] s'n Joosf] Ps t[tLof+zdf ga9\g] u/L cfufdL cfly{s jif{sf] nflu vr{ ug]{ clwsf/ g]kfn ;/sf/nfO{ k|fKt x'g]5 .
·       g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg, @)^# adf]lhd ;l~rt sf]ifdfly Jooef/ ePsf ljifodf cfly{s jif{ el/s} nflu ?= %! ca{ @( s/f]8 %^ nfv %& xhf/ / ;l~rt sf]ifaf6 vr{ x'g] ;]jf / sfo{x?sf nflu rfn' jif{sf] oyfy{ vr{sf] Ps t[tLof+Zfdf ga9\g] u/L vr{ ug{ ?= ! va{ ( ca{ &@ s/f]8 (@ nfv @% xhf/ ;d]t hDdf ?= ! va{ ^! ca{ @ s/f]8 $* nfv *@ xhf/sf] k|:tfj u/]sf] 5' . oxL Ps t[tLof+zleq ;+ljwfg;ef lgjf{rg vr{ ?= # ca{, :j]lR5s cjsfz /f]h]sf dfcf]jfbL n8fs'n] kfpg] /sd ?= # ca{ ^( s/f]8 !# nfv / ;]gf ;dfof]hg ;DaGwL /fli6«o ljsf; tyf ;'/Iff dxflgb]{zgfno u7g ubf{ nfUg] vr{ ?= # ca{ Joj:yf u/]sf] 5' . tTsfn oyfy{ vr{sf] ljj/0f k|fKt x'g g;Sg] ePsf]n] Ps t[tLof+z /sd u0fgf ug{sf] nflu ;+zf]lwt Joo cg'dfgnfO{ cfwf/ dflgPsf] 5 .
·       k|:t't cWofb]zaf6 rfn' cfly{s jif{df ;+rfngdf /x]sf cfof]hgfsf] af+sL sfd ah]6sf] ;Ldf leq /xL sfof{Gjog ug{ ;lsg]5 .
·       of] cWofb]z cg';f/ vr{ ePsf] /sd ;/sf/n] kl5 k]z ug]{ ljlgof]hg P]g, @)^( df ;dfj]z ul/g]5 .
·       ;l~rtsf]ifaf6 lemSg / vr{ ug{ clwsf/ lbPsf] /sd g]kfn ;/sf/sf lgsfox?n] xfn ul//x]sf] ;]jf / sfo{x?nfO{ lg/Gt/tf


·       k|bfg ug{ pkof]u ul/g]5 . t/ lgjf{rg vr{, :j]lR5s cjsfz /f]h]sf dfcf]jfbL ;]gfsf n8fs'n] kfpg] /sd / ;]gf ;dfof]hg ;DaGwL kl5 u7g x'g] /fli6«o ljsf; tyf ;'/Iff dxflgb]{zgfnosf] nflu vr{ ug{ jfwf kg]{ 5}g .
·       of] cWofb]zåf/f k]ZsL :j?k vr{ ug{ clwsf/ lbOPsf] /sd rfn' cfly{s jif{df h'g ah]6 pklzif{saf6 vr{ ul/Psf] xf], ;f]xL pkzLif{saf6 dfq vr{ ug{ kfOg]5 .
·       a}b]lzs ;xfotfaf6 ;~rflnt cfof]hgfx?sf] xsdf k]ZsL :j?k lgsf;f ePsf] /sdaf6 ;Demf}tfcg'?k ;~rfng ug'{ kg]{ gofF sfo{ / cfof]hgfdf klg vr{ ug{ ;lsg]5 . t/ g]kfn ;/sf/ -sfo{ljefhg_ lgodfjnL, @)^( adf]lhd :yflkt zx/L ljsf; dGqfno / ;xsf/L tyf u/LaL lgjf/0f dGqfnox?nfO gofF cg'bfg ;+Vof lbOPsf] 5 .
·       :yfgLo lgsfox?nfO{ hfg] cg'bfg /sdsf] clVtof/L cy{ dGqfnon] ;f]em} :yfgLo lgsfox?nfO{ lbg]5 .
·       g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfgn] k|bfg u/]sf] clwsf/ cg';f/ cfufdL cfly{s jif{ @)^(÷&) df rfn' cfly{s jif{ @)^*÷^( sf] cfly{s P]g, @)^* adf]lhd g} s/ nufpg / /fh:j ;+sng ug{ g]kfn ;/sf/n] lg0f{o u/]sf] 5 . of] Joj:yf cfly{s P]g, @)^( nfu" geP;Ddsf] nflu dfq sfod /xg]5 .
·       k|:t't cWofb]z adf]lhd vr{ x'g] /sd /fh:jaf6 Joxf]l/g]5 . /fh:j cfDbfgLaf6 gk'u x'g uPdf g]kfn /fi6« a}+s P]g, @)%* adf]lhd rfn' cfly{s jif{df ;+sng ePsf] /fh:j cfosf] % k|ltzt /sd;Dd g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fi6« a}+saf6 cf]e/8«fˆ6 lnO{ vr{ Joj:yfkg ug{ ;Sg] sfg"gL Joj:yf /x]sf] 5 . o;/L cf]e/8«fˆ6 lnOPdf k"0f{ cfsf/sf] ah]6 th'{df ubf{ sfod ul/g] cfGtl/s C0fdf ;dfj]z ul/g]5 .

cfb/0fLo cfdfa'af, lbbLalxgL tyf bfh'efOx?,
·       k|:t't Joj:yf k"0f{ ah]6 gcfpFbf;Dd cGtl/d vr{ Joj:yfkgsf] pkfo dfq xf] . ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmd ;dfj]z ePsf] k"0f{ cfsf/sf] ah]6n] dfq cfly{s lqmofsnfkx? kl/rfng eO{ pRr cfly{s j[l4 xfl;n x'g ;Sg], /fh:j kl/rfngdf ;xhtf cfpg], cfGtl/s tyf afXo nufgLdf cg's"n k|efj kg]{, k"jf{wf/ ljsf;df ;3fp k'Ug], gofF cfof]hgf Pj+ sfo{qmdx? tyf ax'jifL{o 7]Ssf ;Demf}tfsf cfof]hgfx? ;'rf? ?kn] ;~rfng eO{ ;dod} k|ult xfl;n x'g ;Sg], j}b]lzs ;xfotf kl/rfngdf ;xhtf cfpg], /f]huf/Lsf] cj;/ l;h{gf x'g] / ;du|df ;/sf/ / /fhgLlts bnk|lt hgtfsf] ljZjf; a9\g] cj:yf cfpg]5 . To;}n] ljBdfg k|lts"ntfx?nfO{ ;Daf]wg u/L ;dod} k"0f{ ah]6sf] nflu cg's"n jftfj/0f agfpg d ;a}df xflb{s cJxfg ub{5' .
·       ;DdfggLo /fi6«kltHo"af6 g]kfn ;/sf/ dlGqkl/ifbsf] l;kmfl/z adf]lhd æ;]jf / sfo{x?sf] nflu ;+lrt sf]ifaf6 /sd lemSg] / vr{ ug]{ clwsf/sf] Joj:yf ug]{ cWofb]z, @)^(Æ :jLs[t ul/lbg'ePsf]df xflb{s cfef/ JoQm ub{5' . ;DdfggLo pk/fi6«kltHo", ;DdfggLo k|wfgdGqLHo", pk–k|wfgdGqLHo"x?, dGqLHo"x? / ljleGg /fhgLlts bnsf zLif{ g]t[Tj txaf6 k|fKt ;xof]u / ;Nnfxsf nflu xflb{s wGojfb JoQm ub{5' . ;fy} cf–cfˆgf] If]qaf6 ;xof]u k'¥ofpg' x'g] s/bftf, Jofj;flos tyf k]zfut ;+3;+:yf, gful/s ;dfh, a'l4lhjL, cy{zf:qL / /fi6«;]js sd{rf/L ;a}nfO{ xflb{s wGojfb lbg rfxG5' .
·       g]kfnsf] cfly{s tyf ;fdflhs ljsf;df lg/Gt/ ;xof]u k'¥ofpg] ldq/fi6« Pj+ bft[ ;+:yfx?nfO{ wGojfb ;lxt cfufdL lbgx?df klg lg/Gt/ ;xof]usf] ck]Iff u/]sf] 5' . ;fy}, rfn' cfly{s jif{sf] ah]6 sfof{Gjogdf ;a} If]qaf6 kfPsf] ;lqmo ;xof]usf nflu xflb{s wGojfb JoQm ub{5' .


www.facebook.com/emazza45

Comments

Popular posts from this blog

राष्टिय गितहरु डाउनलोड गर्नुहोस ।

For Download Click on Songs Title. Download will start automatically. Gaucha Geet Nepali Jyoti ko Pankha Uchali Jaaga Lamka Chamka hai naujawan ho Paschim koi purba Ghar Ma Jhukdai Na jhukne Nepal ko Choro

Happy Dashain

HAPPY BIJAYADASHAMI AND DIPAWALI TO U AND YOUR FAMILY