सँयोगै सँयोगको तिहार

तिहारसँग जोडिएका रोचक तथ्यहरु

1. महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको जन्मदिन : विक्रम सम्वत् १९६६ साल कार्तिक २७ गते गाई तिहारे औंसी लक्ष्मीपूजाका दिन काठमाण्डौको धोवीधारामा जन्मेका हुनाले यिनको नाम लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा राखिएको हो, यी विराट र बहुमुखी प्रतिभा सम्पन्न साहित्यकारलाई नेपाली साहित्यका महाकवि मानिन्छ ।

2.  हिरण्यकश्यपको वध:यसै दिन विष्णु भगवानले हिरण्यकश्यपको वध गरेको बताइन्छ

3.  लक्ष्मी र धन्वंतरि प्रकट: यसै दिन दिन समुद्रमंथनपछि लक्ष्मी र धन्वंतरि प्रकट भएको भनिन्छ।

4. महावीर स्वामीको निर्वाण दिवस:जैन धर्मावलम्वी अनुसार चौबिसौं तीर्थंकर महावीर स्वामीको निर्वाण दिवस पनि दीपावलीको दिनमा पर्छ।

5.  अमृतसरको स्वर्ण मन्दिरको शिलान्यास: सिक्खहरुको निम्ति पनि यो दिन महत्त्वपूर्ण छ किन कि यसै दिनमा सन् १५७७ मा स्वर्ण मन्दिरको शिलान्यास भएको थियो।

6.  नेपाल सँवत (विक्रम संवत् होइन) : यसदिन नेपाली सालको नयाँ वर्ष शुरु हुन्छ।

7.  मुगल वंशका अंतिम सम्राट बहादुर शाह जफर पनि दीपावली मनाउँथे र यस अवसरमा आयोजित कार्यक्रमहरुमा उनी भाग लिन्थे।

8. शाह आलम द्वितीयको समयमा शाही महललाई दीपावलीमा दीपहरुले सजाइन्थ्यो एवं लालकिलामा आयोजित कार्यक्रमहरुमा हिन्दू-मुसलमान दुवै धर्मावलम्वीहरुले भाग लिन्थे।

9.  पंजाबमा जन्मेका स्वामी रामतीर्थको जन्म अनि मृत्यु: पंजाबमा जन्मेका स्वामी रामतीर्थको जन्म अनि मृत्यु दवै दीपावलीको दिन भएकोथियो।

10.  महर्षि दयानन्दले भारतीय संस्कृतिका महान जननायक बनेर दीपावलीकै दिन अजमेरको छेउमा देहत्याग गरेकाथिए।

11.  दीन-ए-इलाहीका प्रवर्तक मुगल सम्राट अकबरको शासनकालमा राजकोष भण्डारको सामु ४० गज अग्लो बाँसमा एउटा आकाशदीप दीपावलीका दिन लगाइन्थ्यो।

12. बादशाह जहाँगीरले पनि दीपावली धूमधामसित मनाउँथे।